آزمایش GCT یا Glucose Challenge Test به تست تحمل گلوکز یک ساعته معروف است. در این آزمایش از طریق مصرف شربت گلوکز پاسخ بدن شما به بالا رفتن قند خون سنجیده میشود. این آزمایش در یک یا دو مرحله انجام میشود. چنانچه نتایج آن بیش از محدوده استاندارد باشد، لازم است برای بررسیهای بیشتر آزمایشهای تخصصی بیشتری برایتان تجویز شود. در این مقاله به بررسی کامل و البته ساده آزمایش GCT خواهیم پرداخت. مهمان مقاله ما باشید تا در خصوص این تست مهم بارداری بیشتر بدانید.
GCT در آزمایش خون چیست؟
آزمایش GCT که تست تحمل گلوکز یک ساعته نیز نامیده میشود؛ با هدف بررسی احتمال ابتلا مادر به دیابت تجویز میشود. تست تحمل گلوکز برای غربالگری دیابت بارداری در دوران بارداری تجویز میشود. انجام این تست در دوران بارداری دارای اهمیت بسیار زیادی است؛ زیرا اگر مادر دچار دیابت بارداری باشد؛ خطر مسمومیت بارداری و زایمان زودرس افزایش پیدا میکند. همچنین نوزادانی که مادران مبتلا به دیابت دارند نیز در معرض خطر بالای ابتلا به ماکروزومی ( چاقی بیش از حد) وکاهش قند خون و زردی هستند.
مواردی مختلفی وجود دارد که از طریق بررسی آنها میتوانید تا حدودی متوجه شوید که آیا در معرض ابتلا به دیابت بارداری هستید یا خیر. از آنجایی که سلامتی شما برای ما اهمیت زیادی دارد در این قسمت از مقاله تمامی این موارد را برای شما به صورت یک لیست آماده کردیم.
موارد خطر ابتلا به دیابت بارداری شامل:
- افزایش وزن
- کاهش فعالیت های فیزیکی در دوران بارداری
- سابقه ابتلا به دیابت بارداری
- ابتلا به بیماریهایی که جز عوارض آنها ابتلا به دیابت است؛ مانند: ابتلا به انواع سندرمهای متابولیک یا سندرم تخمدان پلی کیستیک
- ابتلا به دیابت در حداقل یکی از خویشاوندان خونی
- چنانچه در زایمانهای قبلی نوزادی با وزن بیش ۴ کیلوگرم به دنیا آوردهاید.
البته توجه داشته باشید! اکثر زنان مبتلا به دیابت بارداری، نوزادان سالمی به دنیا میآورند. با این حال باید مراقبتهای لازم برای مادرانی که دارای دیابت بارداری هستند یا در معرض ابتلا به آن قرار دارند؛ صورت گیرد؛ زیرا نمیتوان احتمال عوارض بلند مدت این بیماری را در مادر و نوزاد دست کم گرفت. طبق نتایج پژوهشهای صورت گرفته، زنانی که مبتلا به دیابت بارداری بودهاند، بیشتر از سایر زنان در معرض خطر دیابت نوع ۲ هستند.
چه زمانی آزمایش GCT تجویز میشود؟
آزمایش GCT معمولا بین هفتههای ۲۴ تا ۲۸ بارداری انجام میشود. با این وجود اگر به دلایلی مانند: چاقی، سابقه ابتلا به دیابت بارداری، ابتلا به بیماریهای خاص، سابقه دیابت در خویشاوندان درجه اول یا عوامل دیگر که پیشتر بررسی شد، در معرض ابتلا به دیابت بارداری هستید؛ میتوانید این آزمایش را زودتر از زمان معمول یعنی در سومین ماه دوران بارداری انجام دهید. در نظر داشت باشید چنانچه نتایج آزمایش شما بالاتر از محدوده طبیعی گزارش شد، ممکن است به این دلیل باشد که شما قبل از دوران بارداری به دیابت نوع ۲ مبتلا بودهاید اما به دلیل مشخص نبودن علائم و انجام ندادن آزمایش چکاپ این بیماری تشخیص داده نشده است.
نکات مهم برای انجام تست GCT
آزمایش GCT به دو صورت دو مرحلهای و یک مرحلهای انجام میشود. برای این آزمایش نیاز به رعایت حدود ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتایی دارید. همچنین فراموش نکنید که با ارائه لیست داروهایتان از پزشک بپرسید آیا داروهای مصرفیتان میتوانند بر نتایج آزمایش شما تأثیر بگذارد یا خیر.
تست دو مرحلهای
در مرحله اول از شما آزمایش خون گرفته میشود. سپس تکنسین آزمایش از شما میخواهد که مایع شیرینی حاوی ۱۰۰ گرم گلوکز را مصرف کنید. ۱ ساعت پس از نوشیدن محلول گلوکز از شما مجددا خون گرفته میشود تا سطح گلوکز بررسی شود. اگر گلوکز خون خیلی بالا باشد، باید برای بررسی بیشتر و انجام آزمایش تحمل گلوکز ۳3 ساعته باید مجددا به آزمایشگاه مراجعه کنید.
تست یک مرحلهای
برای انجام این تست خوشبختانه نیاز است تنها یک بار به آزمایشگاه مراجعه بفرمایید. در حین انجام آزمایش و قبل از انجام آن نباید به مدت ۸ تا ۱۴ ساعت مواد غذایی یا مایعات شیرین مصرف کنید. در آزمایشگاه از شما خواسته میشود که مایع حاوی ۷۵ گرم گلوکز مصرف کنید. اگر نتیجه آزمایش طبیعی نبود باید دو ساعت دیگر مجددا برای انجام تست تحمل گلوکز دو مرحلهای به آزمایشگاه مراجعه کنید.
تفسیر آزمایش GCT چطور انجام میشود؟
نتایج آزمایش تحمل گلوکز برحسب میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) یا میلی مول در لیتر (mmol/L) گزارش میشود. برای تفسیر آزمایش لازم است عدد مقابل GCT را با نتایج زیر تطبیق دهید.
- چنانچه سطح قند خون شما زیر ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر (۷.۸ میلی مول در لیتر) باشد به این معنی است که سطح قند خون شما در محدوده طبیعی قرار دارد.
- اگر قند خون شما ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر (۷.۸ میلی مول در لیتر) تا ۱۹۰ میلی گرم در دسی لیتر (۱۰.۶ میلی مول در لیتر) بود لازم است برای بررسیهای بیشتر آزمایش تحمل گلوکز سه ساعته انجام دهید.
- سطح قند خون ۱۹۰ (۱۰.۶ میلی مول در لیتر) یا بالاتر نشان دهنده ابتلا به دیابت بارداری است.
اگر تشخیص داده شد که شما دچار دیابت بارداری هستید، لازم است که با رعایت رژیم غذایی مناسب و مصرف داروهای مخصوص دیابت، سطح گلوکز خون خود را کاهش داده و از عوارض بارداری جلوگیری کنید. همچنین توصیه میشود که زنان مبتلا به دیابت بارداری، ۴ تا ۱۲ هفته پس از زایمان نیز آزمایش تحمل گلوکز را انجام دهند. این آزمایش احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را مشخص میکند. چنانچه در خصوص آزمایش GCT و شرایط قبل از انجام آن سوالی دارید، با مشاورین ما در ارتباط باشید. همچنین احتمال تجویز آزمایش گلوکز بارداری در کنار این تست توسط پزشک وجود دارد.
هومکا و آزمایش دیابت بارداری در منزل!
آزمایش تحمل گلوکز یکی از آزمایشهای ضروری برای بررسی ابتلا به دیابت بارداری است. دیابت بارداری یکی از بیماریهایی است که برخی از زنان در دوران بارداری به آن دچار میشوند. پزشکان معمولاً این آزمایش را بین هفتههای ۲۴ تا ۲۸ بارداری تجویز میکنند؛ اما فراموش نکنید! چنانچه پس از مطالعه این مقاله متوجه شدید احتمال ابتلا شما به این بیماری بالا است؛ دلایل خود را با پزشک در میان گذاشته و در صورت نیاز این آزمایش را زودتر انجام دهید.
توصیه ما این است که برای جلوگیری از ابتلا به بیماری و تلف نشدن وقت و انرژیتان از خدمات آزمایش در خانه هومکا استفاده کنید. پلتفرم هومکا با بهرهگیری از بهترین متخصصان، خدمات آزمایش در منزل را تحت پوشش بیمه پایه و تکمیلی به تمام ساکنین استان تهران و شهرهای کرج، مشهد، تبریز، اصفهان، شیراز، رشت، اهواز، قم و قزوین ارائه میدهد. برای رزرو کردن و یا اطلاع از خدمات مختلف و مورد نیازتان میتوانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته یا به وبسایت هومکا به نشانی www.homeca.ir مراجعه کنید.