لیست غذاهای ایرانی و معرفی کامل غذای ایرانی
در این مقاله لیست کامل غذاهای ایرانی را در اختیارتان قرار میدهیم. اما پیش از آن به معرفی 20 غذای معروف ایرانی و 10 دسر اصیل ایرانی میپردازیم. در ادامه مطلب با تیم تحریریه آرسس شف همراه باشید.
مهمترین نکات
- راز تنوع غذایی در ایران
- پرطرفدارترین غذاهای ایرانی
- معرفی دسرهای ایرانی
- لیست غذاهای ایرانی
علت تنوع بینظیر غذا در ایران چیست؟
غذای ایرانی، سفرهای گسترده از انواع خوراکهای خوشمزه و خوش عطر است؛ از شمال ایران و عطر خوش سبزیها تا جنوب ایران و ادویههای بی نظیر، این جغرافیا، تاریخ و فرهنگ کهن است که تنوع آشپزی را شکل داده است.
ایران طیف وسیعی از لهجهها، سبک زندگی، سنت و آداب و رسوم منطقهای را در بر میگیرد. همه اینها در غذا منعکس میشود. در شمال ایران بخاطر بارندگیهای فراوان حاشیه دریای خزر مراتعی سرسبز و تنوع زیادی از میوهها، سبزیجات و گیاهان وجود دارد. غذاهای منطقه شمالی دارای عطر و طعم ساده و تازهای هستند و مردم این منطقه طعمهای شیرین و ترش را دوست دارند.
در جنوب ایران بخاطر کمتر بودن عرض جغرافیایی و نبود رشتهکوهها، آب و هوا گرم است. در نتیجه فصل مصرف مواد تازه کوتاه است و تنوع غذایی چندان زیاد نیست. از نظر تاریخی یک سنت دیرینهی تجارت از طریق مسیرهای دریایی به کشورهای غنی از ادویه مانند هند وجود داشته که غذاهای جنوب از آن متاثر شده. غذاهایی که در جنوب کشور پخته میشود طعمی پیچیدهتر از غذاهای شمال دارند و نتهای بلندی از ادویهها، تمر هندی و فلفلها را در بر میگیرند.
درباره تفاوت غذاهای شرق و غرب کشور با شمال و جنوب هم تاثیر جغرافیا بر طعم صادق است. وقتی در جغرافیا میگویند ایران کشوری چهار فصل است، پس تنوع غذایی هم در آن زیاد است. از طرفی ایران یکی از قدیمیترین تمدنهای تاریخ است. این موضوع باعث میشود غذاهای ایرانی در طول زمان ترکیبی اعجابانگیز و بلوغیافته پیدا کنند و با نگاه به فرهنگ ایرانیها تنوع جالبی از غذاهای پاک و خوشمزه را پیدا میکنیم.
در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا درباره غذاهای ایرانی مطالب بیشتری بخوانیم. همچنین شما میتوانید در مقالههای دیگری غذاهای ایرانی ساده، غذاهای ایرانی با مرغ، غذاهای ایرانی بدون برنج، غذاهای ایرانی بدون گوشت، غذاهای طبع گرم و خورشهای ایرانی را هم بخوانید.
خوشمزهترین غذاهای ایرانی
غذاهای ایرانی تنوع بینظیری دارند. از غذاهای محلی تا غذاهای مجلسی، با عطر و طعم فوق العادهشان هوش را از سر میبرند. با این تنوع و گستردگی طعم انتخاب کردن آسان نیست . شاید برای یک مهمانی خاص و رسمی به دنبال چند غذای همه پسند باشیم و ندانیم کدام را انتخاب کنیم. در ادامه خوشمزهترین غذاهای ایرانی را بر اساس نظر مردم را به شما معرفی میکنیم.
لیست خوشمزه ترین غذاهای ایرانی
- خورش قرمه سبزی
- کباب کوبیده
- شیشلیک
- دیزی
- تهچین مرغ
- خورش قیمه سیب زمینی
- باقالا پلو با ماهیچه یا گردن
- زرشک پلو با مرغ
- خورش فسنجان
- آش رشته
- کشک بادمجان
- سبزی پلو با ماهی
در ادامه با پرطرفدارترین غذاها و دسرهای محلی ایران آشنا شوید:
غذاهای پرطرفدار محلی ایرانی
غذاهای پرطرفدار ایرانی در دنیا معروف هستند. طبق نظر سنجی، کباب، فسنجان، قرمه سبزی، خورش قیمه، آبگوشت و ته چین هستند. امروز انواع غذاهای ایرانی در رستورانهای کشورهای دیگر سرو میشود. کباب ایرانی از زمان ناصرالدین شاه وارد ایران شده و با تغییراتی که کرده به شکل کباب کوبیده امروزی درآمده و به عنوان یک غذایی ایرانی شناخته میشود. در این مقاله به بررسی غذاهای پرطرفدار ایرانی میپردازیم.
1 | خورشهای معروف گیلان
خورشت فسنجان نام خود را به عنوان یکی از غذاهای محبوب جهان ثبت کرده است. این خورش با استفاده از گردوی چرخ شده، گوشت مرغ یا گوشت قرمز و رب انار با سه طمع ترش، شیرین و ملس طبخ میشود. خورشت فسنجان اصیل مخصوص گیلان با اضافه کردن سبزیهای معطر محلی و اناربیج تهیه میشود.
2 | غذاهای تند و دریایی بندرعباس
جنوب ایران به شهر ادویههای آتشین، ماهی و میگو معروف است. بهترین غذاهای دریایی ایرانی در شهر بندرعباس پخته میشوند. در شهر بندرعباس خورش تندی وجود دارد که با استفاده از ماهی، میگو، سیر، آلوچه، فلفل قرمز و گشنیز تازه درست میشود. بهترین مکان برای خوردن غذاهای خوش مزه در شهر بندرعباس رستورانهای کنار بازار مرکزی ماهی فروشان است.
3 | دیزی مشهدی
دیزی از نوع مشهدی با استفاده از گوشت بره، نخود و سیب زمینی در کاسههای سفالی درست میشود. دیزی مشهدی همراه با نان تازه و ترشی یکی از غذاهای پرطرفدار ایرانی است.
4 | آش رشته اصفهان
آش رشته برای تمام ایرانی ها آشنا است. این غذا با استفاده از حبوبات تازه، آب و رشته پخته میشود و همراه با کشک، پیاز داغ، سیر و نعنا داغ سرو میشود.
5 | شیرینیهای محلی یزد
یزد، شهر باقلواهای بادام، کیک یزدی، قطاب و شیرینیهای محلی سرخ شده است.
6 | کوفته تبریز
کوفته در ترکیبهای متنوعی از جمله کوفته پر شده با آلو، مغز گردو، زرشک و کشمش، آلبالوهای ترش و… طبخ میشود. استان کوفتههای ایران آذربایجان است که معروف ترین کوفتهها کوفته تبریزی است. کوفته تبریزی معمولا از سایر کوفتهها بزرگتر و حجیم تر است. هم چنین آذربایجان شرقی دارای انواع مختلفی از کباب و غذاهای پرطرفدار ایرانی است که با گوشت قرمز طبخ میشوند.
7 | کلم پلو شیرازی
از دیگر غذاهای پرطرفدار ایرانی، کلم پلو شیرازی، کوفته شیرازی و قنبرپلو است. همچنین فالوده شیرازی و بسیاری دیگر از دسرها و شیرینیهای سنتی مخصوص شیراز هستند.
8 | قیمه نثار قزوین
از جمله غذاهای پرطرفدار ایرانی لذیذ و بومی قزوین قیمه نثار، جوجه بروستد، دیماج، آش دوغ، شیرین پلو، کوکو شیرین است.
9 | دنده کباب کرمانشاه
دنده کباب کرمانشاهی، کوفته ریزه، دستپیچ کرمانشاه، سوپ ترخینه، آش کشک و بادمجان و سیب پلو از غذاهای پرطرفدار ایرانی استان کرمانشاه است.
10 | کباب سرداشی همدان
آش خشکبار، تله کنجی، تاماشی، آش هویج و جو، کوفته همدان و کباب سرداش از غذاهای پرطرفدار ایرانی استان همدان است.
11 | خورشت تره کوهی ایلام
ترخینه، خورشت تره کوهی، ماش آو، آبگوشت بامیه، پیچگ، بوله وله و… از غذاهای سنتی ایلام و غذاهای ایرانی پرطرفدار است.
12 | آش دوغ اردبیل
رشته پلو قیسی، آش دوغ، شیر پلو، آش میوه، تاس کباب و سوغان سو از غذاهای لذیذ و معروف استان اردبیل است. آش دوغ غذای معروف اردبیل است.
13 | دلمه آذربایجان شرقی
دلمه در انواع مختلفی درست میشود. دلمه برگ مو، دلمه گوجه، دلمه بادمجان و دلمه فلفل دلمه از معروف ترین آنها است. دلمه برگ مو محبوبیت بیشتری دارد و به دلیل وجود برگهای تازه ترش، این دلمه را در فصل بهار تهیه میکنند. مواد داخل دلمه ترکیبی از گوشت چرخکرده ، سبزی دلمه، پیاز و لپه تشکیل میشود.
داستان شنیدنی 20 غذای ایرانی معروف
در این بخش خاص، میخواهیم از داستانهای ویژه و جالب درباره غذاهای ایرانی معروف برای شما نقل کنیم.
1 | داستان خورش قورمه سبزی
در میان غذاهای معروف ایرانی، خورش قورمه سبزی (خورشت قورمه سبزی) جایگاه بسیار ویژه ای دارد.
این غذا، تاریخ عجیبی دارد. این غذای ایرانی، پنج هزار سال قدمت دارد. عشایر ایران که در شناخت طعم و خاصیت گیاهان ماهر بودند، و بخاطر نبود سرداب، برای نگهداری گوشت را قرمه میکردند، اولین بار قرمه سبزی را پختند و مخترعان خورشی شدند که عالم را شیفته طعم و بوی خود کرد.
فرآیند تولید قرمه سبزی با قرمه کردن گوشت آغاز شد و در طی قرنها، افزودنیهای خوش طعم دیگر مثل سبزی قورمه و چاشنیهای ترشی با این خورش همنشین شدند. گوشت، یکی از مواد غذایی است که به سرعت فاسد میشود. به همین خاطر از قدیم آن را به روشهای خاصی (خشک کردن، نمک سود کردن و البته قرمه کردن) نگهداری میکردند. این روش هنوز هم در بسیاری از نقاط کشور و به ویژه در میان عشایر و روستاییان کاربرد دارد.
قورمه سبزی امروز در شهرهای مختلف ایران طبخ میشود و هر شهر بسته به سبزیهای منطقه خود این خورش را به شیوهای متفاوت درست میکند. قرمه سبزی را در بهار شمال ایران با سبزی خوردن تازه صرف کنید، در تابستان غرب کشور با ماست محلی، در پاییز جنوب با سالاد شیرازی و زمستان شرق با ترشی محلی. اینها نشانه این است که همه ایران قورمه سبزی را متعلق به خود میدانند.
درست کردن یک خورشت قورمه سبزی جا افتاده، نشانه اصالت یک ایرانی است.
2 | داستان دیزی
اگر بخواهیم طعم اصیل غذای ایرانی را به توریستها بچشانیم، دیزی یا آبگوشت به عنوان اولیت گزینه به ذهنمان میآید. غذایی که از بدو کودکی در جمعهای خانوادگی و آداب سنتی در ذهن ما نقش بسته است و از غذاهای محبوب محسوب میشود.
قبل از پرداختن به تاریخچه این غذای خوشمزه ایرانی، بگذارید یک بار برای همیشه فرق دیزی و آبگوشت را برایتان مشخص کنیم. آبگوشت و دیزی در محتویات و مواد تشکیل دهنده با یکدیگر هیچ تفاوتی ندارند، تنها فرق آنها این است که آبگوشت روی شعله گاز و در دیگ پخته میشود و دیزی در ظروف سفالی یک نفره و درون تنور پخته میشود. برای همین تقسیم مواد درون هر ظرف قبل از پخت دیزی اهمیت ویژهای دارد.
تاریخ حضور آبگوشت در سفره ایرانیان دقیقا مشخص نیست. اما قدیمی ترین نوشتهای که از این غذا نام برده شده به قرن 8 هجری (سنه 700 – 800 شمسی) بر میگردد. البته در نوشتههای قدیمی با نام آبگوشت از این غذا یاد نشده و بیشتر با نام شورباج شناخته میشده. پیشتر از اینها هم، غذایی به نام نخودآب -یا یخنی- بین مردم رایج بود و عدهای می گویند آبگوشت امروزی، همان نخودآب است که دستخوش تغییراتی شده است.
واژه یخنی در میان بعضی شهرها مانند کازرون و شیراز همچنان شنیده میشود و غذایی مانند آبگوشت است. به طور کل آبگوشت غذایی است که در کل ایران رایج است. در گذشته این غذا به عنوان غذای مهمانی شناخته میشد و در مهمانیها به عنوان یک غذای مقوی در سفره قرار میگرفت.
3 | داستان کباب کوبیده
علت پیشی گرفتن کباب کوبیده از سایر کباب ها در محبوبیت میان ایرانیها چرب و نرم بودن آن است. اینکه قلوهگاه گوسفندی که سهم دیگ آبگوشت است، چنین کباب دلچسبی شده، حاصل ذوق یک آشپز ایرانی بوده است.
در مورد ابداع و تاریخچه کباب کوبیده روایتهای متفاوتی وجود دارد. مثلا اعتماد السلطنه در کتاب خاطراتش ورود چلوکباب به ایران را به ناصرالدین شاه نسبت داده است.
بنابراین اولین کبابی در آن زمان و در بازار تهران افتتاح شده. اسناد دیگر در مورد کباب کوبیده حاکی از آن است که اولین کبابی در تبریز ساخته شد. اما اولین کبابی تهران که خانمها هم می توانستند در آنجا حضور پیدا کنند، چلوکبابی عباس شمرونی (و بعدها چلوکبابی فرد شمیرانی) بود که در میدان امین السلطان واقع شده بود.
در گذشته، چلوکبابیها در زمان سرو غذا، پلو و کره برای مشتری میآوردند و سپس پیش خدمت شخصا، سیخ کباب را برای مشتری میکشید. بعضی از کبابیها نیز تا زمان سیر شدن مشتری برای او سیخ کباب میآوردند و میکشیدند. جالب اینجاست که گویا تعداد سیخهای کباب در هزینه بیتاثیر بوده، چیزی شبیه ریفیل فرنگیها!
بر اساس نوشتهها به نظر میرسد که در قدیم، کبابها سادهتر بوده و به شکل امروزی نبودند و این نوآوری آشپزان معاصر بود که به تدریج کباب کوبیده به شکل امروزی و مخلوطی از گوشت چرخ کرده گوسفندی و پیاز، درآمد.
4 | داستان زرشک پلو با مرغ
پخت انواع پلو در میان مردم ایران، از دیرباز رایج بوده است.
در زمان ناصر الدین شاه قاجار، زرشک یکی از موادی بود که در پلو به کار میرفت و پلوها را بسته به موادی که به آنها افزوده میشد نامگذاری میکردند. به سبب هماهنگی که بین مواد زرشک پلو به لحاظ رنگ و مزه برقرار بود، بیشتر در جشنها و عروسیها پخته میشد. موادی که برای تهیه این غذای ایرانی به همراه زرشک به کار میرفت بسیار متنوع بود.
موادی مانند نخود، سیر، کشمش سبز، مغز بادام و پسته، خلال پوست نارنج و کشمش پلویی که امروزه کمتر کسی برای طبخ زرشک پلو از آنها استفاده میکند و بیشتر شبیه مرصع پلوی امروزی است.
به گفته برخی از قدیمیها این غذا به سبب وجود نوعی گوشت در آن، یک غذای اعیانی بوده است. اگر عامه مردم میخواستند زرشک پلو بپزند، با افزودن سبزیجات و چاشنیهای دیگر، به آن طعم افزودنی میبخشیدند. برای مثال زنان کازرون برای تهیه زرشک پلو، زرشک تازه یا خیسانده را با پیازداغ مخلوط می کردند و با برنج آبکش شده مخلوط و با حرارت ملایم آن را دم می کردند. مردم گیلان هم برای تهیه این پلو، زرشک را با سبزیجات و ادویههای مختلف دیگر به صورت جداگانه آماده می کردند و سپس به صورت لایه لایه بین برنج قرار میدادند.
همان طور که در چند خط بالا نوشتم، گوشت، از ترکیبات اصلی زرشک پلو است. در گذشته، به سبب تنوع در استفاده گوشت، مردم افزون بر مرغ، زرشک پلو را با گوشت بره، شیشک و البته گاهی هم بدون گوشت میل میکردند. امروزه زرشک پلو با مرغ آمیخته شده و کمتر دیده میشود کسی آن را با گوشت بره یا سردست و قلوهگاه گوسفند بپزد.
5 | داستان ته چین مرغ
تهچین یکی دیگر از غذاهای معروف، اصیل و محبوب ایرانی است.
در مورد تهچین داستانی وجود دارد که میگوید روزی یکی از آشپزان دربار هنگام درست کردن چلو مرغ پلو را شفته کرد. آشپز از ترس این که تنبیه شود، زعفران و ماست به برنج اضافه میکند و مرغ را لا به لای آن می ریزد تا غذای جدیدی بسازد. و این گونه اولین ته چین پخته میشود.
بر خلاف تصور اکثر ما که گمان میکنیم تنها نوع ته چین، ته چین مرغ ساده است، انواع مختلفی از ته چین طبخ می شود. مثل ته چین گوشت، ته چین گوشت و بادمجان، ته چین اسفناج، ته چین میگو، ته چین دنده و ته چین ماهی، که دستور پخت برنج در آن به یک شکل است.
جالب است بدانید که در کشور مراکش و در شمال آفریقا غذایی به نام تاچین وجود دارد. بنظر میرسد واژه تاچین تغییر کرده کلمه ته چین خودمان است. تاچین شبیه به لاپلوهایی است که در ایران پخته میشود.
6 | داستان خورش قیمه سیب زمینی
بدون شک حداقل هر ایرانی یا چندین بار خورش قیمه (در گویش عامیانه خورشت قیمه) را خورده و یا حتی آن را پخته است.
از آن جایی که طعم و مزه خورش قیمه با ذائقه بیشتر افراد جور در میآید و دستور پخت ساده تری نسبت به بسیاری از غذاهای رسمی دارد، از گذشتههای دور این خورش به یکی از غذاهای مناسبتی در ایران و حتی کشورهای همسایه ایران (با کمی تفاوت در طبخ) تبدیل شده است.
خورش قیمه قدمت بسیار زیادی دارد و سابقه پخت این غذا به چندین قرن قبل میرسد. از آن جایی که قیمه – یا همان کیمه – واژهای کاملا ترکی و به معنای گوشت قورمه شده است، میتوان خواستگاه این غذا را به نواحی آذری زبان ایران نسبت داد.
عموما خورش قیمه را در دو نوع خورشت قیمه سیب زمینی و خورش قیمه باذنجان (قیمه بادمجان) می پزند. البته انواع و اقسام دیگری از قیمه در شهرهای مختلف ایران تهیه میشود که در مواد اولیه تقریبا یکی هستند و در شیوه پخت و طعم دهی با یکدیگر متفاوت هستند. به طور مثال قیمه بوشهری از انواع مشهور خورش قیمه است که شبیه به خورش قیمه است، اما قیمه نثار قزوین شبیه مرصع پلو با گوشت قورمهای لاپلو است.
7 | داستان آش رشته
در زمانهای قدیم پختن آش بسیار مرسوم بود. تا حدی که به کسی که غذا میپخته آشپز می گفتند؛ لفظی که تا به امروز هم جاری است. این قضیه خود گویای ارزش و همه گیر بودن آش در سفرههای ایرانی از دیرباز است.
تا آنجایی که وژن اوبن، سفیر فرانسه در ایران در دوره قاجار، سفره غذای ایرانی را در خاطراتش اینگونه توصیف میکند: “با وجود آن که در میان اعیان در هر خوراک ایرانی، دو غذای اجتناب ناپذیر که از برنج درست میشود، همیشه در وسط سفره حاضر است؛ اما آش باز حضور پررنگی دارد.”
برای پختن آش از حبوباتی مانند انواع لوبیا، عدش، نخود، ماش، جو و حتی گاهی گندم استفاده می شود. این حبوبات را معمولا از قبل خیس می کنند و آن ها را می پزند. سبزیجاتی همچون تره، اسفناج، نعنا و سیر فراوان، رشتههای درازی که از گندم و آب درست میشوند به نام رشتهی آشی، پیاز و انواع ادویه ها نیز در آش استفاده میشود.
شاید دانستن این موضوع برایتان جالب باشد که بیش از ۴۰۰ نوع آش در ایران وجود دارد؛ اما آش رشته مشهورترین و پرطرفدارترین آنها است. آش رشته را غالبا با کشک و گاهی با سرکه یا ترشی سرو میکنند.
8 | داستان خورش فسنجان
بین غذاهای ایرانی برای یک مهمان ویژه، هیچ گزینهای بهتر از خورشت فسنجان وجود ندارد، البته به شرطی که غذاهای شیرین و ملس را دوست داشته باشد.
یک غذای ایرانی خوشمزه که با دو طعم شیرین و ملس پخته میشود و میزان شیرینی تا ترشی آن بسته به ذائقه افراد دارد. در نظرسنجیای که در مستند تلویزیونی «ذائقه ایرانی» برای پیدا کردن محبوبترین غذاها انجام شده است، فسنجان ششمین محبوب ما ایرانیها است. فسنجان در دنیا هم جزو غذاهای محبوب ایرانی است و در کنار غذاهایی مانند قرمه سبزی و کباب کوبیده، یک غذای ایرانی ویژه است که توریستها قطعا باید طعم آن را بچشند.
فسنجان ریشه گیلانی دارد و مردم این منطقه آن را یک غذای محلی میدانند؛ گیلکیها در پختن آن ریزه کاریهای مخصوص به خودشان را دارند. اگر رد فسنجان را در کتابهای آشپزی دنبال کنیم، در نهایت به کتاب آشپزی دوره قاجار میرسیم و از آنجا قبل تر یعنی در کتابهای آشپزی دوره صفوی (دیوان ابو اسحاق اطعمه و دیگر کتابها) اسمی از این غذا نیست.
در مورد وجه تسمیه این غذا اطلاعات واضحی در دسترس نیست و نمیدانیم چرا این غذا فسنجان را نامیدند اما در روزگار قدیم به آن «فُسوجَن» هم می گفتند و آشپزان قدیمی در دسته بندی غذاها آن را در «مسمن ها» -یعنی خورشهای پرچرب و پرروغن – جای داده اند.
جالب است بدانید فسنجان با مواد دیگری هم پخته میشد و شاید یکی از دلایل آن این باشد که گردوی اعلا و رب انار تازه که از اصلی ترین مواد فسنجان هستند، در همه فصول سال در دسترسشان نبود.
9 | داستان آب دوغ خیار
آب دوغ خیار نام یک غذای ساده و سنتی ایرانی اصیل است که به صورت سرد در کاسه سرو میشود. این غذای خوشمزه، بر خلاف ظاهرش ارزش غذایی بالایی دارد. در گذشته آب دوغ خیار یکی از غذاهای ایرانی دارای جایگاه در روتین زندگی مردم بوده است.
گونههایی شبیه به این غذای ایرانی در ترکیه، مقدونیه، قبرس، آلبانی و ارمنستان نیز تهیه میشود. ترکیبات اصلی این غذا شامل ماست یا دوغ ترش یا شیرین، خیار ریز شده، سبزیجات تازه و بودار، نان و یخ است و از گردو، خامه، ترخون، ریحان، نعناع، کشمش، پیاز، سیر و موسیر هم به عنوان اجزای فرعی استفاده میشود.
این غذا برای فصول گرم سال مانند تابستان مناسب است و برای رفع عطش توصیه میشود.
10 | داستان باقالا پلو با گوشت
باقالی پلو با گوشت محبوب اکثر ایرانیان است. ترکیب بینظیر برنج، باقالا، شوید و روغن به همراه گوشت یکی از خوشمزهترین ترکیبات مجلسی است. باقالاپلو در دوران صفویه تبدیل به غذای اصلی شد. این غذا از وعدههای خوراکی پادشاهان صفویه بود. از آن زمان تا کنون، باقالاپلو به عنوان یکی از غذاهای ایرانی پرطرفدار، عروسی ها را مزین می کند و یک وعده غذایی مفصل در برنامه غذایی خانواده ها و مهمانیها است.
محبوبیت باقالاپلو در خانوادههای ایرانی به حدی است که یک عروس ایرانی برای اینکه هنر آشپزی خود را ثابت کند، سراغ باقالا پلو میرود. در واقع او زمانی که بتواند باقالی پلو اشتها آوری بپزد، به عنوان یک آشپز خوب شناخته میشود.
11 | داستان کله پاچه
اکثر افرادی که بدون توجه به ظاهر و بوی آن، یک بار آن را امتحان کرده باشند علاقمند و شیفه طعمش میشوند. تاریخچه کله پاچه به سالها پیش بر می گردد.
در سال 1392 تعدادی از باستان شناسان ایرانی و ایتالیایی در گورهای کشف شده در محوطه باستانی چلو در استان خراسان شمالی، ظروف سفالی یافتند که در آن بقایای کله و پاچه دیده میشد. این گورها مربوط به 3700 تا 4200 سال پیش هستند. به گفته کارشناسان، در کنار برخی اجساد، ظرفی به شکل کاسه گذاشته شده است که در آن بقایای سر گوسفند و چهار پاچه قابل رویت است. این موضوع نشان میدهد که احتمالا کله پاچه غذای محبوب آنها بوده که پس از مرگ به آنها هدیه شده است.
کله پاچه از پختن سر و پاهای گوسفند تهیه میشود. اجزای کله پاچه بناگوش، زبان، مغز، گوشت صورت، چشم و پاچهها است. آب این غذا به عنوان پیش غذا همراه با نان تلیت (ترید) شده مصرف میشود. نوع طبخ کله پاچه تقریبا مشابه دیزی بوده و زمان بر است. بعضی افراد برای هضم بهتر و راحت تر کله پاچه آن را به همراه آبلیمو، آب نارنج تازه و دارچین نوش جان میکنند. زمان مناسب برای صرف این غذا صبح است. این غذا کلسترول و چربی بالایی دارد و برای وعدههای بعدی سنگین است و ممکن است کارایی انسان را تحت تاثیر قرار دهد.
12 | داستان حلیم (هریسه)
یکی دیگر از غذاهای سنتی ایرانی حلیم یا هلیم است. این غذا به عنوان غذای سنتی خاورمیانه هم شناخته میشود. در کتاب کارنامه خورش به نگارش نادرمیرزای قاجار از حلیم با نام کهن هریسه نام برده است.
گوشت، گندم یا بلغور یا جو ترکیبات اصلی حلیم هستند. این غذای پرطرفدار انواع مختلفی دارد و مواد اولیه آنها با یکدیگر متفاوت است. اما برای تهیه حلیم گندم از گندم پوست گرفته و کوبیده شده، پیاز و گوشت گوساله سردست و مقداری روغن استفاده میشود.
این غذا معمولا به عنوات صبحانه و یا در ماه مبارک رمضان به عنوان افطاری مصرف میشود. برای تزئین حلیم از سرشیر، دارچین، کنجد، پودر نارگیل، شکر و گوشت ریز شده بوقلمون یا مرغ استفاده میکنند.
در زمان قدیم تهیه این غذا به زمان و زحمت زیادی نیاز داشت. زیرا آن روزها از دیگها و شعلههای مرغوب و مناسب کنونی و دستگاههای صاف کننده حلیم خبری نبود. بنابراین حلیمپزها مجبور بودند که با امکانات کم و صبر و حوصله زیاد و تلاش طولانی، حلیم را بپزند. برخی معتقدند که به دلیل صبر و زحمت زیاد در آماده شدن حلیم، لغت حلیم از ریشه حلم گرفته شده که به معنی بردباری است. به خاطر همین عقیده واژه حلیم بیشتر از هلیم استفاده می شود.
برخی هم معتقدند ریشه اصلی کلمه حلیم، لحیم است، یعنی درست شده از گوشت فراوان، که به مرور زبان در گفتار به حلیم تبدیل شده است. همانطور که اشاره شد نام پارسی این غذا هریسه است.
یکی از قدیمیترین شهرهای ایران برای پخت حلیم، قزوین است. تا آنجایی که حلیم قزوین در فهرست میراث ناملموس کشور قرار گرفته است و در شهرهای دیگر مانند تهران، حلیم را با عنوان تبلیغاتی حلیم قزوین به فروش میرسانند. خیابان عبید زاکانی در شهر قزوین از مراکز قدیمی و مشهور پخت و عرضه حلیم در استان قزوین است.
13 | داستان دمپختک
دمپختک از غذاهای سنتی کشور ما محسوب می شود که ماده اصلی تشکیل دهنده آن برنج است.
دمپختک در شهرهای مختلف با چند تفاوت کوچک طبخ میشود. این غذای اصیل تهرانی در قحطی کشور ایران به هنگام زمان جنگ جهانی اول زیاد مصرف میشد. دمپختک یکی از دوست داشتنی ترین غذاهای محلی تهران است. خوردن ترشی در کنار این غذای سنتی ایران که با لپه باقالا (باقالی زرد) تهیه میشود بسیار دل چسب است. دمپختک تهرانی بیشتر به روش کته پخته میشود. به این دلیل که اگر شیره برنج آبکش نشود، خاصیت آن چند برابر میشود.
14 | داستان رشته پلو
رشته پلو یکی از اصیل ترین غذاهای ایرانی است که پیشینه تاریخی دارد. در قدیم مانند امروز رشته پلویی در مغازهها و فروشگاهها در دسترس همه نبود و خانمها مجبور بودند در منزل خودشان رشته پلویی را تهیه کنند.
به همین خاطر کیفیت این غذا در آن دوران بالاتر از رشته پلوهای امروزی بود. خوردن رشته پلو در شب عید یکی از سنتهای گذشته بود. قدیمیها معتقد بودند با خوردن رشته پلو در شب اول سال رشته کار در سال آینده به دست خانواده میآید. شب بله برون هم یکی دیگر از شبهایی بود که این غذا در کنار غذاهای دیگر پخته میشد. دلیل آن هم این بود که اعتقاد داشتند رشته پلو در رشتن زندگی مشترک برای جوانان موثر است و شگون دارد! البته این رسم کم و بیش در شهر تبریز بین خانوادههای اصیل تبریزی هنوز هم رعایت میشود.
15 | داستان استانبولی پلو
همانطور که از اسم این غذای ایرانی پیدا است، این غذا از ترکیه، در دوره قاجار به ایران آمده است.
با توجه به کتاب «رجال دوران ناصریه» مشیر الدوله سالها در استانبول سفیر بود. در نهایت پادشاه او را احضار کرد و سمت وزارت امور خارجه را به او اعطا کرد. روزی مشیرالدوله؛ پادشاه، صدراعظم و بزرگان را به صرف ناهار به عمارتی دعوت کرد. در سفره و در بین غذاهای مختلف، چندین غذای جدید دیده میشد که تا آن روز هیچکس تاکنون ندیده بود.
میزبان، ظرف پادشاه را قرار داد و گفت: «این غذا به نام استامبولی پلو است و برای اولین بار در ایران آماده شده است و همسر من روش طبخ آن را از زنان بلاد ترکیه آموخته است.» پادشاه آن غذا را خورد و از آن بسیار تعریف کرد و از آن زمان این غذا در ایران محبوب شد.
این غذای خوشمزه کمی شبیه به دمی گوجه کهن و بر پایهی سیبزمینی، برنج، گوجه و گاهی گوشت است. استامبولی پلو در مدت زمان کوتاهی آماده میشود و مورد پسند همهی ذائقههای غذایی است.
16 | داستان یتیمچه
اما ساده ترین نوع یتیمچه از گوجه، پیاز و بادمجان درست میشود. البته در بعضی از شهرهای ایران علاوه بر بادمجان به آن کدو سبز هم اضافه میکنند. این غذای ایرانی نسبت به سایر غذاها بسیار سریعتر و راحتتر آماده میشود.
در خصوص نامگذاری این غذا باید گفت که چون در تهیه این غذا از گوشت استفاده نشده، به نوعی غذای فقیرانه محسوب میشود؛ بنابراین به آن یتیمچه میگویند. این غذا با نان سرو میشود و در دستور اصلی آن از گوشت استفاده نمیشود اما در برخی استانهای کشور گوشت گوسفند یا مرغ به آن اضافه میکنند و آن را از این سادگی در میآورند.
این غذا بر خلاف نام ناراحت کننده و بار منفیاش، طعم خاص و فوق العاده ای دارد. طرز تهیه یتیمچه ساده ایرانی تا حدودی شبیه یکی از غذاهای فرانسوی به نام راتاتویی است. راتاتویی از غذاهای اصیل و روستایی در فرانسه است. طرز تهیه راتاتویی را در دوره آنلاین آشپزی ملل ببینید.
17 | داستان کوکو سیب زمینی
کوکو سیب زمینی یک نوع کوکو است و از غذاهای اصیل و محبوب ایرانی محسوب می شود. این غذا از قدیم به عنوان غذای ظهر و یا شام، به عنوان وعده اصلی خورده میشده است. این غذا به دو روش تهیه میشود؛ یکی با سیب زمینی پخته و یکی دیگر با سیب زمینی خام. کوکو در فر و با روغن کم، و نیز با روغن زیاد در تابه تهیه میشود. سیب زمینی، تخم مرغ، نمک و پیاز مواد اصلی برای تهیه کوکو سیب زمینی هستند.
میرزا علیاکبرخان کاشانی، آشپز مخصوص ناصرالدین شاه، در کتاب «سفره اطعمه» که از معدود کتابهای آشپزی بهجامانده از دورهی قاجار است، متنی در مورد گونه کوکوهایی که در گذشته طبخشان رایج بوده، نوشته است. نگاه آقای آشپزباشی به کوکو بسیار جالب است. او آن را رنگ دهنده و زینت سفره شاهانه میداند و گونههای مختلف کوکو را بر اساس رنگ تقسیمبندی میکند:
“خوان چهارم کوکو است، و آن را با پلاو خورند و آن سیزده رنگ است: رنگ اول کوکوی سبزی است؛ و آن چنان باشد که کاهوی زیاد و جعفری و گشنیز کم را کوبیده و تخم مرغ زیاد در آن شکسته و نمک و فلفل و ادویه زده و خوب لتزده و مخلوط نموده و روغن را در روغن داغ کن یا ماهی تابه داغ کرده و آن را یکدفعه در روغن داغ ریزند و آتش آن را ملایم کرده و ظرفی روی آن گذارده آتش بر آن ریزند. چون سرخ شود آن را بریده پشت و رو کنند. رنگ دویّم کوکوی بِه است و طبخ آن چنان باشد که تخم بِه را بیرون آورده و خوب رنده کرده داخل تخم نموده ادویه زده و خوب لت زده سرخ نمایند. رنگ سیّم، کوکوی سیبزمینی است، و طبخ آن چنان باشد که سیب زمینی را پخته و پوست کنده و کوبیده، شیرینی داخل نموده، تخم مرغ زده به نهج مذکور سرخ کنند … “
18 | داستان ترخینه جو شهرستانی
از آشهای مرسوم در ایران، ترخینه جو یا آش جو است که با کمی تغییر در بیشتر شهرستانهای ایران تهیه میشود. مواد اصلی آن جو به صورت پوست کنده یا نیم کوب، و یا بلغور آن است، و حبوبات که شامل نخود، لوبیا و عدس است.
در بعضی مناطق، سبزی هم به آن اضافه میکنند که شامل تره، جعفری، اسفناج، گشنیز و شوید است. البته بعضی از شهرها به دلخواه، به آن چغندر نیز اضافه میکنند.
روش پخت این آش به این صورت است که از یک روز قبل، حبوبات و جو را در آب خیس میکنند سپس صبح روز بعد حبوبات و جو را بار میگذارند و در صورت تمایل، سیرابی را هم به ترکیب حبوبات و جو اضافه میکنند. بعد از مدتی سبزی و چغندر را اضافه کرده و در آخر کشک و پیاز داغ و گاه پونه یا نعناع داغ را درون دیگ میریزند.
19 | داستان عدس پلو خراسانی
عدس پلو یکی از انواع غذاهای پلویی است که علاوه بر سادگی طبخ، خوراکی بسیار لذیذ و مقوی نیز است.
در تهیه عدس پلو از روشها و مواد اولیه مختلفی استفاده میشود. به طور مثال برخی آن را با گوشت کوفته ریزه، گوشت چرخ کرده تفت داده شده، گوشت مرغ و به همراه کشمش و خرما تهیه مینمایند. همچنین در برخی نواحی ایران از ادویههای متفاوتی برای طعمدهی استفاده میکنند. مثلا در خراسان از زیره سیاه در تهیه عدس پلو استفاده میکنند. عدس منبع بسیار غنی فسفر و پتاسیم است. همچنین حاوی مقادیر فراوانی از فیبر است و باعث دفع کلسترول میشود.
عدس پلو در مهمانیها و مجالس و حتی برای مراسمات مذهبی بویژه بههنگام عزا و برای نذریها مورد استفاده قرار میگیرد.
“و آخِرین داستان غذای ایرانی مهم، داستان املت است. پس از آن با هم لیست انواع غذاهای ایرانی را مرور خواهیم کرد.”
20 | داستان نرگسی
یکی از غذاهای ساده و محبوب جهان، املت است.
آلن دیویدسون، خوراک شناس مشهور بریتانیایی، اعتقاد دارد که املت یک غذای به روز شده از غذاهای سنتی و قدیمی مردم کرهی زمین است. جالب این است که بعضی از اسناد نشان میدهد که تاریخچه پیدایش املت به ایران باستان بر میگردد (به این خاطر که این غذا قدیمی است و ایران تاریخ کهنی دارد). البته واژه املت به معنی نوعی غذا، از اواخر قرن 17 میلادی ابداع شده است.
خاگینه، نرگسی یا املت اسفناج، املت قهوه خانهای یا املت گوجه که ماده اصلی آنها تخم مرغ است، به عنوان املتهای ایرانی معروف شناخته میشوند. در این میان املت گوجه فرنگی محبوبترین املت ایرانی است و برای طبخ آن از پیاز، پوره گوجه فرنگی و تخم مرغ استفاده میشود.
املتها اغلب به عنوان صبحانه صرف میشوند. به طور کلی دنیای املتها بسیار وسیع است و هیچ حد و مرزی ندارد. یعنی شما میتوانید به طرز مثال یک سه شنبه صبح ساعت 8، برای خودتان املتی جدید اختراع کنید! از انواع املت معروف میتوان به املت گوجه فرنگی، املت قارچ و املت سوسیس اشاره کرد.
دسرهای معروف ایرانی
دسر از کلمه فرانسوی dessert گرفته شده و به وعدهای گفته میشود که پس از غذای اصلی، صرف میشود. کلمه ایرانیزه شده دسر «پس خوراک» یا «پیخوراک» است. ایرانیها تنوع زیادی از دسر دارند که از آنها به عنوان میانوعده هم استفاده میکنند. در ادامه به معرفی 10 دسر ایرانی و تاریخچه آنها میپردازیم.
1 | زولبیا و بامیه
یکی از خوشمزهترین و معروفترین دسرهای ایرانی زولبیا و بامیه است. این شیرینی معمولا در ماه مبارک رمضان مصرف میشود. گردشگران خارجی که در زمان ماه رمضان به ایران سفر میکنند با خوردن زولبیا و بامیه به سرعت شیفته آن میشوند. زولبیا ترکیبی از آرد، ماست، روغن، جوش شیرین و زعفران است. ترکیبات بامیه نیز شامل شکر، آب، گلاب، زعفران و … است.
2 | رنگینک جنوبی
این دسر محبوب در مناطق گرم ایران و به خصوص جنوب و امتداد خلیج فارس طرفدارهای بسیاری دارد. زیرا یکی از مهمترین محصولاتی که در این مناطق کشت میشود، خرما است. مردم جنوب ایران با استفاده از خرما خوراکیهای خوشمزه و شگفت انگیزی درست میکنند که یکی از این خوراکیها، رنگینک است. برای درست کردن رنگینک پوست خرما را گرفته و با گردو تفت دهید، سپس آن را در آرد بریزید و مجددا تفت بدهید. پس از آن، کره، دارچین، هل و پسته خرد شده را به ترکیب بدست آمده اضافه کنید تا دسر خوشمزه ما یعنی رنگینک آماده شود.
اگر به دنبال خوردن یک رنگینک خوشمزه و اصل در تهران هستید، رستوران رافائل در حوالی پل کریمخان، ابتدای میرزای شیرازی، کنار غذاهای جنوبی ایرانی مثل پلو میگو، رنگینک را هم به عنوان دسر سفارش دهید که بسیار خوشمزه است.
3 | فالوده شیرازی
گردشگران عاشق این دسر خوشمزه ایرانی هستند. فالوده شیرازی در گرمای تابستان میتواند شما را از عطش و گرمای زیاد نجات دهد. این دسر محبوب به همراه کمی لیموی تازه یا مربای آلبالو خورده میشود. همانطور که از اسم این دسر پیداست، تاریخچه این دسر به شهر پر رمز و راز شیراز باز میگردد.
4 | بستنی سنتی
در تمام دنیا بستنی به عنوان یکی از دسرهای محبوب شناخته میشود. در فرهنگهای مختلف انواع متفاوتی از بستنی به عنوان دسر وجود دارد. ایران هم از این قائله مستثنی نیست و ایرانیها بستنی را به عنوان دسر یا یک میان وعده بینظیر استفاده میکنند. اما بستنی سنتی در میان دیگر بستنیهای موجود در بازار تاریخچه بلند و بالایی دارد و قدمت آن به صدها سال پیش باز میگردد.
بستنی سنتی اولین بار توسط اکبر مشتی درست شد. بنابراین در اکثر مناطق ایران از بستنی اکبر مشتی به عنوان معروفترین بستنی سنتی ایرانی یاد میکنند. اکبر مشتی از خدمه دربار قاجار بود و پس از انقراض سلسله قاجاریه، در حوالی میدان راهآهن مغازه بستنی فروشی خود را با نام «اکبر مشدی» افتتاح کرد. اکبر مشتی اعتقاد داشت بستنی ایرانی باید با بستنیهای خارجی تفاوت داشته باشد.
در تهران از گذشته معروف است که بهترین فالوده بستنی ها را اکبر مشتی داشته است. اگر هم میخواهید همین الآن میتوانید در تهران، محله بنی هاشم به حوالی خیابان ریحانی بروید و در بستنی هلّی از دست شاگرد اکبر مشتی فالوده شیرازی یا بستنی سنتی را بخرید. شما هم جایی که فالوده شیرازی خوب داشته باشد سراغ دارید؟
5 | شله زرد
شله زرد یکی از دسرهای ایرانی است که ریشه در فرهنگ ما دارد. امروزه بسیاری از افرادی که نذر دارند، شله زرد درست میکنند و طلب اجابت خواستهشان را از خداوند میکنند. شله زرد ترکیبی از برنج، زعفران، گلاب، شکر و … است. شله زرد بیشتر یک دسر مناسبتی است. در سفره های افطار ماه مبارک رمضان و یا نذریهای ماه محرم شله زرد بیشتر دیده میشود. از المانهای مهم تاریخ آئینی و داستانهای سنتی ایران شله زرد نذری است.
6 | کیک یزدی
این شیرینی همانطور که از اسم آن پیداست شیرینی محبوب شهر یزد است. امروزه کیک یزدی توسط همه مردم جهان به عنوان خوشمزهترین شیرینی ایرانی یاد میشود و گردشگرانی که به شهر کویری یزد سفر میکنند حتماً آن را امتحان میکنند. اخیرا این برند خوشنام (خاج خلیفه رهبر) اقدام به ارائه کیک یزدی در بسته بندیهای زیبا و در کلاس بین المللی کرده است. به گونهای که شما میتوانید آنها را بخرید و برای مدت زیادی نگهداری کرده و هر زمان که دلتان خواست از طعم اورجینال آن بچشید. اما اگر به مغازههای حاج خلیفه رهبر دسترسی ندارید، پیشنهاد میکنیم طرز تهیه کیک یزدی حاج خلیفه در خانه را در وبلاگ آرسس شف مطالعه کنید.
7 | کلوچه فومنی
یکی دیگر از دسرهای ایرانی که بیشتر در شهرهای شمالی کشور یافت میشود، کلوچه است. کلوچهها با طعمهای مختلف دارچینی، گردویی و … تولید میشوند. کلوچه در کشور ایران با ترکیبات و دستور پختهای متنوعی پخته میشود. اما از بین این کلوچهها، کلوچه فومن بسیار محبوب و مشهور است. یکی از لذتهای گذراندن یک عصر دلپذیر، خوردن کلوچه فومن با چای است. این کلوچه انقدر محبوب است که در شهرهای بزرگی مثل تهران هم در انواع نانوایی و شیرینی پزی پخته میشود، مثل یک مغازه در منطقه ونک تهران که به کلوچههای فومنی معروف شده است.
8 | سوهان قم
سوهان دسر مخصوص شهر قم است. این دسر ترکیباتی مانند جوانه گندم، تخم مرغ، گل رز، شکر، کره و … دارد و با پسته تزئین میشود. اگر میخواهید تجربه لذت بخشی از میل کردن سوهان داشته باشید، سوهان را به همراه چای میل کنید.
امروز با صنعتی شدن و تجاری شدن سوهان، برندی مثل محمد ساعدی نیا موفق شده است با پخت و فروش سوهان به تجارتهای بزرگتری مثل احداث مجتمعهای گردشگری و تفریحی نظیر مهر و ماه ورود کند. اگر علاقمند هستید داستان مجتمع گردشگری زیبا و دلنشین مهر و ماه، که شامل رستورانها و فروشگاههای خوراکی متنوعی هست را بخوانید، از ما در کامنتها بخواهید تا برایتان مفصل بنویسیم.
9 | گز
گز دسر و سوغات معروف شهرهایی چون اصفهان، گلپایگان، کرمان و چهارمحال و بختیاری است. گز با استفاده از شکر سفید، تخم مرغ، مغز بادام، گلاب و … درست میشود. گز در واقع اسم یک گیاه است که دسر گز از آن درست میشود. این گیاه در مناطق متنوعی از ایران کشت میشود و خوشبختانه هنوز تولید و فروش آن رونق دارد.
10 | حلوا
در بیشتر مراسمات خاص و به خصوص مراسمات مذهبی پختن حلوا بسیار مرسوم است. حلوا در تمام نقاط خاورمیانه و با دستورهای مختلفی پخته میشود، اما حلوای ایرانی از خوشمزهترین حلواها به شمار میآید. در ایران محبوبترین حلوا، حلوایی است که با آرد درست میشود. فرآیند پخت حلوا بسیار ساده و آسان است. برای پختن حلوا ابتدا آرد سفید را کمی تفت داده و سپس شکر، گلاب و زعفران را به آرد اضافه کنید.
اگر به موضوع دسرهای ایرانی علاقمند شدهاید، در مقاله معرفی دسرهای ایرانی در این باره بیشتر بخوانید. برای آشنایی در ادامه به فهرست جامع انواع غذاهای ایرانی پرداختهایم.
لیست غذاهای ایرانی
بیشتر غذاهای سنتی و معروف ایرانی در تمام نقاط کشور طبخ میشوند و علاوه بر آن اکثر شهرها و روستاها غذاهای محلی هم دارند. به کوشش تیم تحریریه آرسس شف، لیست دسته بندی شده 222 غذای ایرانی جمع آوری شده است و در ادامه برای استفاده شما قرار گرفته است.
خورشهای ایرانی
- قیمه سیب زمینی
- خورش قورمه سبزی
- خورش بادمجان
- خورش فسنجان
- خورش کرفس
- خورش آلو
- خورش کنگر
- خورش به
- خورش سیب ترش شیرازی
- خورش بامیه
- خورش اسفناج
- خورش ریواس
- خورش کدو
- میرزا قاسمی
- خورش آجیلی عشایر بختیاری
- خورش بریان بِهی کُردی
- جغول بغول شمالی
- خورش چاقالا بادام شمالی
- خورش کدو تنبل با ماش شیرازی
- خورش کاری با مرغ
- خورش مسما بادمجان
- خورش قارچ
- خورش قیمه ریزه با رب انار
پلوهای ایرانی
- زرشک پلو
- آلبالو پلو
- پلو کنگر
- پلو گوشت ترکی
- رشته پلو
- پلو لوبیا چشم بلبلی
- عدس پلو
- خرما پلو
- هویج پلو
- سبزی پلو
- شوید پلو
- کلم پلو و کلم پلوی شیرازی
- ته چین مرغ
- شیرین پلو
- میگو پلو
- لوبیا پلو
- ماش پلو نورآبادی
- باقالی پلو
- استامبولی پلو
- پلو همدانی
- سیب زمینی پلو شیرازی
- ته چین اسفناج
- دمپختک شیراز
- مرصع پلو
- دمپختک ماهی کازرونی
- خلال پلو کرمانشاهی
- قمری پلوی شیرازی
- هشوش عربی
- پلو بندری
- قیسی پلو
کبابهای ایرانی
- کباب کباب کوبیده
- کباب برگ
- کباب بختیاری
- کباب وزیری
- کباب سلطانی
- کباب ترش
- کباب چنجه
- کباب قفقازی
- کباب شیشلیک
- جوجه کباب
- کباب کوبیده مرغ
- کباب ماهی تابه ای
- کباب ماهی صبور
- کباب فیله کبابی ماهی
- میگو کبابی
- کباب ماهی قزل آلا
- کباب ماهی اوزون برون
- کباب حسینی اصفهانی
- کباب جگر
- کباب دل
- کباب قلوه
آشهای ایرانی
- آش رشته
- آش کشک
- آش ماست
- آش غوره
- آش گندم
- آش بلغور
- آش قلمکار
- آش گوجه
- آش آلوچه
- آش انار
- آش اسفناج
- آش ترشی شمالی
- آش بادمجان
- آش اماج
- آش دندانی
- آش کارده شیرازی
- آش ترخینه یا سیرابی
- آش دوغ آذربایجانی
- آش دوغ لری
- آش مصفی شهرکردی
- آش آخورک کازرونی
آبگوشتهای ایرانی
- آبگوشت رسمی
- آبگوشت باغی
- آبگوشت بزقرمه
- آبگوشت قنبید
- آبگوشت بزباش
- آبگوشت غوره
- آبگوشت کرمانی
- آبگوشت دیزی
- آبگوشت ماش و قمری
- آبگوشت گوشت و نخود اصفهانی
کوفتههای ایرانی
- کوفته تبریزی
- کوفته سبزی شیرازی
- کوفته کپه عربی
- کوفته حشیشنه کنگانی
- کوفته بلغور شهرکردی
- کوفته برنجی
- کوفته ماهی
- کوفته هویج
- کوفته ریزه یا قلقلی
- کوفته شیرین کرمانشاهی
دلمههای ایرانی
- دلمه برگ مو
- دلمه کلم پیچ
- دلمه مرغ
- دلمه بادمجان
- دلمه پیاز
- دلمه سویا
- دلمه سیب زمینی
- دلمه گوجه
- دلمه کدو سبز
- دلمه حصیری
- فلفل دلمه شکم پر
- دلمه بادمجان بقچه ای
- دلمه قارچ و مرغ دلمه نخود و سبزیجات
کتلتهای ایرانی
- کتلت گوشت
- کتلت مرغ
- کتلت گوشت و جعفری
- کتلت گوشت و آرد سوخاری
- کتلت ماهی با جعفری
- کتلت ماهی سالمون و سیب زمینی
- کتلت قارچ و اسفناج
- کتلت عدس
- کتلت نخود
- کتلت ذرت و گشنیز
کوکوهای ایرانی
- کوکو سیب زمینی
- کوکو بادمجان
- کوکو سبزی
- کوکو مرغ و قارچ
- کوکو کدو سبز
- کوکو گوشت
- کوکو تره فرنگی
- کوکو لوبیا سبز
- کوکو نخود فرنگی
- کوکو زردک
- کوکو باقالا
- کوکو مرغ
- کوکو اسفناج
- کوکو مرغ و نخود فرنگی
- کوکو عدس
- کوکو گردو
شامیهای ایرانی
- شامی پوک
- شامی سبزی
- شامی مربا
- شامی ماهی کیلکا
- شامی آرد نخودچی
- شامی مرغ
- شامی سویا
- ترشه شامی گیلانی
- شامی بادمجان
- شامی بابلی
خوراکهای ایرانی
- خوراک دال عدس
- خوراک رامیشکا
- خوراک ماهیچه
- خوراک عدس و بادمجان
- خوراک بادمجان و قارچ
- خوراک شکم پاره
- خوراک جگر
- خوراک دل
- خوراک گوشت
- خوراک لوبیا
- خوراک باقالا
- خوراک سیرابی با کشک لرستانی
- خوراک کرفس
- باقالاقاتوق گیلانی
- خوراک سویا
- خوراک لقمه ای
- خوراک همیس خوزستانی
- برانی کرفس
- توله با قارا خوزستانی
- اسفناج و قارا خوزستانی
- شیله تبریزی
- نرگسی بادمجان
- نرگسی لوبیا سبز
- خوراک میگو و گوجه فرنگی
- دوپیازه
- خوراک گوشت و فلفل دلمه ای
- خوراک گوشت و خامه
- دوپیازه گوشت شیرازی
انواع خوراک ماهی ایرانی
- ماهی شکم پر
- ماهی کیلکا
- سور با هر نوع ماهی شهر کنگان
- ماهی سوخاری
- ماهی شکم پر کنگانی
- ودام ماهی کنگانی
- ماهی صُبور شکم پاره
- ماهی خار و حشو خوزستانی
- ماهی دودی
- ماهی بخارپز
خوراک های مرغ ایرانی
- خوراک مرغ و قارچ
- خوراک مرغ شکم پاره شیرازی
- خوراک مرغ شکم پاره با سبزیجات
- خوراک مرغ سوخاری
- خوراک سوفله بال مرغ
- خوراک قطاب مرغ
- خوراک فیله مرغ پفکی
- خوراک مرغ آب پز خوراک مرغ سرخ کرده
انواع اشکنه ایرانی
- اشکنه با دانه انار خشک یا ترشی انار
- اشکنه با ماست
- اشکنه باقالا عربی
- اشکنه قارچ شهرکردی
- اشکنه با آرد شهرکردی
- اشکنه گوجه
- اشکنه گردو
- اشکنه آلبالو
- اشکنه زرشک
- کاله جوش (کالجوش)
لیست غذاهای ایرانی بدون برنج و غذاهای ایرانی با برنج
شمال کشور ایران به دلیل آب و هوای مناسب و خاک حاصلخیر، محل بینظیری برای کشت برنج است. برنج جزء جدانشدنی سفرههای ایرانی است. البته علاقمندی به برنج فقط مختص مردم ایران نیست. برنج در تمام آسیا محبوب است و مردم این قاره علاقه زیادی به مصرف آن دارند؛ به طوری که 90درصد برنج دنیا را آنها مصرف میکنند. اما مصرف بیش از اندازه هر خوراکی توصیه نمیشود. در ادامه لیستی از غذاهای بدون برنج برای شما تهیه کردهایم.
غذاهای ایرانی بدون برنج
دسته بندی
- آش ها
- آبگوشت ها
- حلیم ها
- سوپ ها
- اشکنه ها
- کباب ها
- کوفته ها
- دلمه ها
- کتلت و شامی ها
- کوکو ها
- بورانی ها
- خوراک ها
- سالادها
غذای ایرانی بدون برنج با مرغ
- مرغ شکم پر
- مرغ بریان
- سالاد الویه
- جوجه کباب
- کباب کوبیده مرغ
- استیک مرغ
- سمبوسه مرغ
- کتلت مرغ
- ساندویچ مرغ
- سوپ مرغ
- دلمه مرغ
- رولت مرغ
- واویشکا مرغ (چغرتمه گیلانی)
- کوفته مرغ
- سینه مرغ شکم پر
- جوجه ترش
- خوراک مرغ و لوبیا سبز
غذای ایرانی بدون برنج با گوشت
- شامی کباب
- ماکارونی
- آبگوشت
- کباب تابهای
- پیراشکی گوشت
- کباب کوبیده
- تاس کباب
- بریانی
- سمبوسه گوشت
- کباب دیگی (لَوه کباب مازندرانی)
- آش شوربا
- سوفله بادمجان و سیب زمینی با گوشت
- حلیم بادمجان
- آبگوشت بزباش
- آش برنج و عدس با گوشت قلقلی
- کوفته برنجی
- کوفته تبریزی
- آش شله قلمکار
- دلمه بادمجان
غذای ایرانی بدون برنج دریایی
- ماهی کبابی
- ماهی شکم پر
- قلیه ماهی
غذای ایرانی بدون برنج گیاهی، بدون گوشت و بدون مرغ
- کوکو سبزی
- کوکو سیب زمینی
- کوکو بادمجان
- آش رشته
- کشک بادمجان
- اشکنه
- دلمه بادمجان
- میرزا قاسمی
- پوره سیب زمینی
- دو پیازه آلو
- بادمجان شکم پر
- فلافل
- خوراک لوبیا
- عدسی
- نرگسی اسفناج
- املت
- کله جوش
لیست غذاهای ایرانی با برنج
غذای ایرانی با برنج و بدون گوشت و مرغ
- دمپختک تهرانی با نیمرو
- استانبولی پلو با سیب زمینی و گوجه
- دمی ماش یا ماش پلو
- عدس پلو کتهای
- خورش بامیه با بادمجان
- خورش باقلا فسنجان شمالی
- خورش قارچ
- کته اسفناج پلو
- کوکو اسفناج
- دمپختک قارچ و بادمجان
- دمپخت لوبیا سبز با گوجه فرنگی
- بادمجان پلو
- کوکو شوید باقالا
- آش سماق همدانی
- آش ماش یزدی
- آش دوغ اردبیلی
غذاهای ایرانی با برنج و مرغ
- زرشک پلو با مرغ
- باقالا پلو با مرغ
- انار پلو شیرازی با مرغ
- بریانی مرغ
- چلو جوجه کباب
- مرصع پلو با مرغ
- چلو اکبرجوجه مازندرانی
- ته چین مرغ
- خورش فسنجان
- خورش بامیه با مرغ
- خورش مرغ ناردون شمالی
- سیر قلیه گیلانی
- خورش مرغ ترش مازندرانی
- آلبالو پلو با مرغ شیرازی
- چلو کباب کوبیده مرع
- ته انداز مرغ زعفرانی
- مرغ پرتقالی مجلسی
- خورش مرغ و آلو
- خورش غوره مسما شمالی با مرغ و بادمجان
- سیب پلو کرمانشاهی
- خورش پسته کوهی کرمانشاهی (ونوشک)
- خورش ترش واش
- خورش سیر انار
- شیرین پلو با مرغ
- شوید پلو با مرغ
- خورش کدو
- خورش کاری
- چلو جوجه کباب ماستی
غذاهای ایرانی با برنج و گوشت
- خورش قورمه سبزی
- خورش کرفس
- خورش بامیه
- خورش قیمه
- خورش آلو اسفناج با گوشت
- چلو کباب کوبیده
- چلو کباب شیشلیک
- چلو کباب چنجه
- استیک گوشت
- خورش کنگر کرمانشاهی
- خورش کدو سبز
- خورش کدو حلوایی
- خورش به آلو
- عدس پلو با گوشت
- دلمه کلم برگ
- سماق پلو
- رولت گوشت
- شامی کباب
- دلمه برگ مو
- کوفته ریزه
- زیره پلو با گوشت قلقلی و بادمجان
- کلم پلو
- رشته پلو
- هویج پلو
- کباب مشتی اصفهانی
- خورش تره کردی
- خورش به
- خورش خلال
- خورش هویج تبریزی
- خورش ریواس
- خورش چغاله بادام
غذای ایرانی دریایی با برنج
- ماهی شکم پر
- سبزی پلو با ماهی
- میگو پلو
- قلیه میگو
- قلیه ماهی
{ پایان لیست غذاهای ایرانی }
اما همیشه در آشپزی همه چیز خوب پیش نمیرود! گاهی اوقات طعمهایی ایجاد میشود که به ذائقه همه خوش نمیآید. آشپزی ایرانی هم از این موضوع مستثنا نیست. در ادامه لیستی از غذاهایی که برای طیف گستردهای از مردم مطلوب نیستند را معرفی میکنیم.
بدمزه ترین غذاهای ایرانی
بیشتر گردشگرانی که به ایران سفر میکنند به دنبال تجربه غذاهای جدید هستند. در فرهنگ ایرانی غذاهایی داریم که ممکن است برای دیگران مزه یا ظاهر عجیبی داشته باشد اما درواقع مورد علاقه بسیاری از ایرانیان است. لیستی که در ادامه برای شما آوردهایم نتیجه تحقیقات ما از نظرات گردشگران مختلفی است که به ایران سفر کردهاند. آنها از این غذاها به عنوان بدمزهترین و عجیبترین غذاهای ایرانی یاد میکنند:
1 | کله پاچه
ایرانیها به دو دسته تقسیم میشوند؛ آنهایی که عاشق و شیفته کله پاچه هستند و کسانی که از این غذا متنفرند! از نظر گردشگران هم این غذا بدمزهترین و عجیبترین غذای ایرانی است. یکی از دلایل عدم محبوبیت کلهپاچه ظاهر و بوی این غذا است.
کله پاچه معمولاً برای صبحانه به عنوان یک تقویت کننده انرژی برای تمام روز، مصرف میشود. رستورانهایی که کله پاچه در آنجا طبخ میشود به کله پزی یا طباخی معروف هستند. آشپزهای طباخیها قبل از سحر و حدود ساعت 4 صبح رستوران را باز میکنند و شروع به فروش این غذای ایرانی میکنند.
این غذا معمولاً با چاشنی لیمو و دارچین میل میشود. برای خوردن کله پاچه میتوانید نان را در آب آن خرد (تیلیت) کنید یا زبان و بناگوش و قسمتهای مختلف دیگر را بین نان قرار دهید و به عنوان یک لقمه کوچک میل کنید.
2 | سیرابی
سوپ سیرابی از نظر بسیاری از مردم یک غذای عجیب و غریب است. جالب است که بدانید این غذا تقریبا در تمام کشورهای جهان درست میشود اما در غذاهای ایرانی، سیرابی یک غذای سنتی محسوب میشود.
سیرابی با شکمبه گوساله، گاو یا بره درست میشود. این محتویات باید کاملاً تمیز شود و برای مدت طولانی بپزد تا نرم شود. غذای سیرابی معمولاً به صورت سوپ سرو میشود و محتویات آن سیرابی، پیاز، سیر، ادویجات و گاهی نخود است.
3 | دل و جگر
در آشپزی ایرانی، کباب جایگاه ویژهای دارد. دل و قلوه از کبابهای محبوب بین ایرانیان است. اما اکثر گردشگران خوردن این کباب را چندش آور میدانند! از نظر ما اضافه کردن کمی لیمو ترش، نمک و ریحان تازه به لقمه دل و قلوه، با حضور همیشگی دوغ و نان گرم ترکیب بینظیری میسازد.
4 | تخم مرغ
بعضی از ما خاطره خوبی از بو و طعم تخم مرغ پخته و بافت لیز تخم مرغ نیمپز نداریم. برای همین غذاهایی که طعم تخم مرغ در آن غالب باشد را نمیپسندیم.
5 | آب دوغ خیار
آب دوغ خیار یکی از معدود سوپهای سرد دنیا است. این غذای سنتی ایرانی بسیار پرطرفدار است و اغلب در تابستان برای رفع عطش استفاده میشود. اما گردشگران میگویند آب دوغ خیار غیر معمولترین ترکیب را برای یک سوپ دارد و از آن خوششان نمیآید.
ماست، آب، خیار خرد شده، کشمش برای متعادل کردن طبع، گردوی خرد شده، گیاهان تازه مانند نعنا و ریحان و در نهایت چاشنی نمک و فلفل، یک آب دوغ خیار بینهایت خوشمزه را میسازد. مقداری گلبرگ خشک شده گل رز نیز برای افزایش عطر و طعم روی آن ریخته میشود و با تکههای نان برشته خورده میشود.
آب دوغ خیار از دوران ایران باستان بخشی از فرهنگ غذایی ایرانیان بوده و محبوبترین غذای تابستانی در آشپزی ما ایرانیان محسوب میشود. برخی از مردم ایران این غذا را به عنوان پیشغذا سرو میکنند و برخی دیگر آن را برای ناهار یا شام به عنوان یک وعده کامل در روزهای گرم تابستان میل میکنند.
6 | خورش ماست و خورشهای شیرین
در آشپزی ایرانی به غذاهایی خورش گفته میشود که به عنوان غذای اصلی در کنار برنج سرو میشود. اما جالب است بدانید که خورش ماست شبیه غذای اصلی نیست و بیشتر شبیه یک دسر شیرین است، اتفاقا خیلیها عاشق آن هستند. اگر شما نام خورش را از روی آن بردارید و با چشم بسته آن را تست کنید، میگویید چقدر این دسر خوش طعم است. اما بخاطر عجیب بودنش محبوبیت عمومی پیدا نکرده است.
خورش ماست از غذاهای اصفهانی محسوب میشود که با آب گوشت، گردن بره، ماست و شکر درست میشود و زعفران دم کرده و گلاب نیز به آن اضافه میشود تا رنگ و عطر عجیب و خوبی به آن بدهد. این غذا با زرشک ترش و پسته تزئین میشود.
از دیدگاه بعضی از مردم، خورشها نباید شیرین باشند. بخصوص خورشهایی که در آنها گوشت قرمز پخته میشود. مثلا خورش به، خورش سیب، خورش آلو یا حتی خورش فسنجان که در لیست محبوبترین غذاهای ایرانی قرار دارد. این افراد معتقدند غذا باید شور باشد و این دسر است که باید شیرین باشد.
جالب است بدانید سال 1400 صفحه اینستاگرام اسنپ فود یک نظرسنجی برگزار کرد و از مخاطبان خواست بین خورش قورمه سبزی و خورش فسنجان یکی را انتخاب کنند. در این نظرسنجی 70% مخاطبین قورمه سبزی را ترجیح دادند.
7 | خورشهای کرفس، کنگر، ریواس و بامیه
در این بخش میخواهیم 4 خورش را به شما معرفی کنیم که به احتمال زیاد شما حداقل با یکی از آنها میانه خوبی ندارید.
- خورش کرفس
- خورش ریواس
- خورش کنگر
- خورش بامیه
خورش کرفس از آن خورشهایی است که خوب درآوردن آن کار سادهای نیست. ممکن است شما جایی خورش کرفس بخورید و خوشتان بیاید و فردای آن روز خورش کرفس دیگری را نخورید. بخش زیادی از محبوبیت پایین این خورشها بخاطر نامأنوس بودن طعم کرفس، بامیه، ریواس و کنگر برای ذائقه ما است.
غذاهای ایرانی از چه موادی تشکیل میشود و آشپزی ایرانی چگونه است؟
با انواع غذای ایرانی آشنا شدیم، بیاییم کمی اجزای غذاهای ایرانی و مواد اولیه آن را تجزیه و تحلیل کنیم تا بتوانیم با در کنار هم قرار دادن این مواد اولیه، به ترکیبات خلاقانه و جدیدی برای آشپزی ایرانی فکر کنیم.
1 | برنج
برنج یک عنصر اصلی از هر وعده غذایی ایرانی است و در زیباترین انواع وعدههای غذایی در ایران برنج پیدا میشود. آماده سازی برنج در واقع یک هنر غذا در ایران است و در مقایسه با دیگر کشورها بسیار متنوع است. تنوع این هنر غذایی ایران شامل خیساندن، آبکش کردن، جوشیدن، دم کشیدن، پخت و پز با مواد اولیه متنوع مثل اضافه کردن زعفران، انواع گیاهان، ادویهها و گوشت است. در ایران به برنج پخته شده بسته به نوع پخت آن، پلو، چلو یا کته هم گفته میشود.
2 | لبنیات
ده درصد جمعیت ایران شامل قبایل عشایری است که گله بز و گوسفند دارند. شیر تازه در آب و هوای گرم عملی نیست. از شیر بزها و گوسفندان برای تهیه ماست، پنیر و کره غنی شده استفاده میکنند. در ایران، محلیها ماست را خودشان آماده می کنند. با اضافه کردن کمی ماست به شیر تازه آن را تحریک میکنند تا ماست جدیدی تولید شود. با استفاده از یک پارچه دور ظرف ماست را میپوشانند تا به عمل آید.
3 | نوشیدنی
نوشیدنی سرد ملی ایران دوغ و نعناع است. در نوشیدنیهای گرم، چای یک کشت متداول در شمال ایران است که اغلب به همراه یک مکعب شکر به اسم قند، یا یکی از شیرینیهای سنتی ایرانی، مثل نقل یا پولکی استفاده میشود.
4 | میوهها و سبزیجات
آب و هوای خاورمیانه منجر به رشد میوه ها میشود، باغ ها و تاکستان های ایران میوههایی در طعم و اندازههای افسانهای را تولید میکنند. هنگامی که میوه های تازه در دسترس نیستند، میتوان از انواع مختلفی از ترشی، مارمالاد، مربا و میوههای خشک عالی مانند انجیر، زردآلو و هلو استفاده کرد. میوههای ایرانی شامل مرکبات، زردآلو، هلو، گیلاس، سیب، آلو، گلابی، انار و بسیاری از انواع انگور و خربزه یا طالبی میشود. ایرانیان برای تهیه انواع سالاد از زیتون، آب لیمو، آبغوره، نمک و فلفل استفاده میکنند. سبزیجات و صیفی جات رایج در غذاهای ایرانی شامل کدو تنبل، اسفناج، لوبیا رشته ای، نخود فرنگی، جعفری و هویج میشود.
5 | گوشت و چربیها
گوشت بره، گوشت مورد علاقه ایرانیان است. طعم گوشت بره شیرین، ملایم که معمولا با برنج ترکیب میشود. گاهی اوقات گوشت گاو و مرغ و پرندگان هم در کنار برنج استفاده میشود. ایرانیان به ندرت از غذاهای دریایی استفاده میکنند. خاویار ممکن است یکی از بزرگترین صادرات ایران باشد، اما اکثر ایرانی ها تمایل به خوردن غذاهای معمولی خاورمیانه دارند. روغن زیتون، کره و چربی در پخت و پز و سالاد استفاده میشود.
6 | ادویهجات
یکی از تمایز غذاهای ایرانی، ظرافت ادویههای آن است. دارچین، میخک، هل، زعفران، زردچوبه و نمک و فلفل در آشپزی ایرانی مورد استفاده قرار میگیرد.
برای برجسته کردن مهارت و تخیل آشپزی ایرانی، به این فکر کنید که با همین مواد اولیه، از اردک، انار، سبزیجات معطر و گردو غذایی خلق کردهاند که مشابه طعم آن در جهان وجود ندارد.
جمع بندی مقاله معرفی غذاهای ایرانی
ایران با توجه به تاریخی که دارد، گنجینهای از انواع غذای اصیل، پاک و لذیذ است. غذاهای ایرانی به خاطر ادویههای خاص زعفران، زیره و زردچوبه، انواع سبزیجات تازه، اقلیم متنوع و دستورپختهای کهن و جا افتاده طعم خاص و خوبی دارند. در این مقاله به بررسی جامع غذاهای ایرانی معروف پرداختیم، 10 دسر ایرانی معروف را معرفی کردیم، لیستی جامع از غذاهای ایرانی را برای شما قرار دادیم و در پایان با معرفی مواد اولیه مهم غذاهای ایرانی راههای خلاقیت در آشپزی ایرانی را به شما نشان دادیم. امیدواریم از این مقاله لذت برده باشید.
ممنون که در این مقاله با آموزشگاه آشپزی آرسسشف همراه بودید. آرسس سعی دارد هویت آشپزی حرفهای را به ایران بازگرداند. این آموزشگاه برگزار کننده دورههای آموزش آشپزی حرفهای، دورههای آنلاین آشپزی، دورههای حضوری و فشرده آشپزی و ارائه دهنده خدمات راه اندازی رستوران است.
امروز در لیست غذاهای پرطرفدار جهان جای بسیاری از غذاهای محلی ایرانی خالی است. آرزوی ما این است که رستورانهای ایرانی منوی خود را با غذاهای محلی و عطر غذاهای خوشمزه ایرانی پر کنند. آرسس شف معتقد است در این مسیر، یکی از گامهای مهم یادگیری علم روز جهان است. برای همین دوره الفبای آشپزی شف شو را راه اندازی کرده است. شما در دوره شف شو از نقطه مبتدی به نقطه حرفهای در آشپزی میرسید و به اصول مدیریت رستوران، تکنیکهای چاقو و آیتمهای ملل، ایرانی و قنادی معروف مسلط میشوید.
همچنین برای یادگیری رایگان دستور پخت غذاهای ایرانی و بین المللی، در وبلاگ آشپزی سایت آموزشگاه آشپزی آرسس شف آموزشهای خوبی قرار گرفته است.